We zoeken jongeren die willen meewerken in een video over onze ecokampeerprogramma's

Maanzaad
eco kweekplaats
Maanzaad
eco kweekplaats
  • Home
  • Activiteiten
    • Eco-kampeerprogramma's
    • Meewerkweekenden
    • Heggenvlechten
  • Voedselbos
  • Over
  • Meer
    • Home
    • Activiteiten
      • Eco-kampeerprogramma's
      • Meewerkweekenden
      • Heggenvlechten
    • Voedselbos
    • Over
  • Home
  • Activiteiten
    • Eco-kampeerprogramma's
    • Meewerkweekenden
    • Heggenvlechten
  • Voedselbos
  • Over

Eetbare tuin Permacultuurproject Voedselbos-in-ontwikkeling?

Er is niet echt een woord wat de lading dekt

Sinds 2016 planten we op de percelen rondom huis (ca. 1,5 ha) jaarlijks kleine aantallen eetbare bomen, struiken, klimplanten, kruiden en meerjarige groenten.  Deels door zelf planten te vermeerderen. Het is begonnen als permacultuurproject en eindigt in tijd in een voedselbos.  Het voedselbos is nog in ontwikkeling. Zowel qua ouderdom als qua beplante oppervlakte. Het groeit gestaag, als de jaarringen van een boom. 

Wat is een voedselbos?

Een voedselbos is een duurzaam landbouwsysteem dat de natuurlijke structuur en biodiversiteit van een bos nabootst. Het bestaat uit meerdere lagen van eetbare planten, zoals bomen, struiken, kruiden, en bodembedekkers, die samen een veerkrachtig ecosysteem vormen. 

Waarom een voedselbos?

Het doel is om voedsel te produceren terwijl de biodiversiteit wordt bevorderd en het milieu wordt beschermd. Een voedselbos:

  • Heeft minder onderhoud en externe input nodig dan traditionele landbouw
  • Bevordert de biodiversiteit door verschillende plantensoorten en variëteiten te combineren
  • Bevat producten die vaak onbespoten en rijk aan voedingsstoffen zijn
  • Is beter bestand tegen klimaatveranderingen en extreme weersomstandigheden
  • Biedt een educatieve ruimte voor mensen om te leren over de natuur en duurzame voedselproductie

Wat groeit hier?

Variëteiten per soort

Variëteiten per soort

Variëteiten per soort

Bomen


  • Notenbomen: Walnoot (Juglans regia), Boterhartnoot (Juglans ailantifolia), Hazelboom (Corylus colurna)
  • Fruitbomen: Appel (diverse variëteiten waaronder 'Cox Orange', 'Elstar', 'Rode Boskoop'), Peer ('Beurre Hardy', 'Thimo'), Kers ('Bigarreau Burlat', 'Kordia', 'Octavia'), Pruim ('Voyageur', 'Hauszwetsche')
  • Kastanjebomen: Tamme kastanje (Castanea sativa o.a.  'Dorée de Lyon')
  • Inheemse bomen: o.a. Beuk (Fagus sylvatica), Zomereik (Quercus robur), Zwarte populier (Populus nigra), Fladderiep (Ulmus laevis), Zwarte els (Alnus glutinosa), Ruwe berk (Betula pendula), Wilde kers (Prunus avium), Winterlinde (Tilia cordata), Zomerlinde (Tilia platyphyllos), Knotwilg (Salix alba)


Struiken


  • Bessenstruiken: Rode aalbes (Ribes 'Jonkheer van Tets'), Zwarte bes (Ribes nigrum), Witte bes (Ribes 'Witte Hollander'), Kruisbes (Ribes uvacripa), Jostabes (Ribes nidigrolaria), Roze bes (Ribes rubrum 'pink champagne')
  • Bramen en frambozen: Rode framboos (Rubus idaeus), Gele zomerframboos (R. idaeus 'Golden Everest'), Rode herfstframboos (R. idaeus 'Autumn Bliss'), Japanse wijnbes (Rubus phoenicolasius), Tayberry
  • Inheemse besstruiken: Gele kornoelje (Cornus mas), Rode kornoelje (Cornus sanguinea), Sleedoorn (Prunus spinosa), Vlier (Sambucus nigra), Duindoorn (Hippophae rhamnoides variëteiten)


Speciale fruitsoorten


  • Zuidelijke soorten: Vijg (Ficus carica 'Brown Turkey'), Amandel (Prunus dulcis 'Robijn'), Perzik (Prunus persica), Kweepeer (Cydonia oblonga)
  • Minder bekende soorten: Mispel (Mespilus germanica), Moerbei (Morus alba), Honingbes (Lonicera caerulea), Krentenboompje (Amelanchier soorten), Appelbes (Aronia prunifolia 'Aron')


Klimplanten


  • Druiven: Boskoop Glory (blauw), Muscat Bleu (rood), diverse andere variëteiten
  • Andere klimplanten: Kiwibes (Actinidia arguta soorten), Chocoladerank (Akebia quinata), Hop (Humulus lupulus)


Kruidachtige planten


  • Kruiden: Citroenmelisse, Munt, Rozemarijn, Salie, Lavendel, Marjoraan
  • Onderbegroeiing: Bosaardbei (Fragaria vesca), Smeerwortel (Symphytum uplandicum), Witte klaver (voor onder fruitbomen)

Specialiteiten

Variëteiten per soort

Variëteiten per soort

Speciale fruitrassen


  • Kiwibes variëteiten - Diverse speciale selecties zoals 'Kukowa', 'Super Jumbo', 'Pink Beauty' en 'Big Beauty'
  • Gele kornoelje variëteiten - Bijzondere selecties waaronder 'Jolico', 'Elegantnyj', 'Jantarnyi' en 'Szafer'
  • Pawpaw (Asimina triloba) - Zeldzame Noord-Amerikaanse vrucht met tropische smaak
  • Duindoorn 'Leikora' - Selectie met uitzonderlijk hoge vitamine C-gehaltes
  • Japanse wijnbes - Spectaculaire rode, harige vruchten met unieke smaak
  • Chinese kwee (Chaenomeles cathayensis) - Een zeldzame, grotere variant van de Japanse kwee


Zeldzame hybriden


  • Kruisbes-zwarte bes hybriden ('Miel Noir', 'Black Velvet') - Interessante kruisingen met eigenschappen van beide ouderplanten
  • Lijsterbes-appelbes hybride 'Titan' - Zeldzame kruising met verbeterde smaak


Historische selecties


  • Tamme kastanje 'Dorée de Lyon' - Historisch gewaardeerde Franse variëteit
  • Appelrassen 'Cox Orange' en 'Sterappel' - Historische rassen met uitzonderlijke smaak
  • Vijg variëteiten - Bijzondere selecties waaronder 'Rouge de Bordeaux', 'Brown Turkey', 'Desert King' en 'Bananenfeige'
  • Amerikaanse druivenrassen - Unieke variëteiten zoals 'Isabella Seedless' en 'Raisin Banane' met andere groeikarakteristieken dan Europese rassen


Minder bekende soorten


  • Boterhartnoot (Juglans ailantifolia 'Grimo manchurian') - Zeldzame notenboom met grote, gemakkelijk te kraken noten
  • Papiermoerbei (Broussonetia kazinoki 'Cornelia') - Zeldzame kleine boom met eetbare vruchten
  • Vijfsmakenbes (Schisandra chinensis) - Ongewone plant waarvan de bessen alle vijf smaakrichtingen bevatten
  • Japanse olijfwilg (Elaeagnus multiflora) - Minder bekende struik met rode, zure bessen


Aangepaste selecties


  • Appelras 'Santana' - Bekend om lage allergeniciteit, geschikt voor mensen met milde appelallergieën
  • Hazelnoot 'Webb's Prize Cob' - Historische selectie met grote noten
  • Nashipeer (Pyrus pyrifolia) - Japanse perenvariëteiten 'Hosui' en 'Nijisseiki' met appel-achtige textuur en verfrissende smaak

Maan Zaad per seizoen

    Een voedselbos is een oase van overvloed gebaseerd op observatie en samenwerking met de natuur in plaats van strijd


    Martin Crawford, pionier in voedselbossen

    Ontwikkeling aanplant perceel 2: april vs juli 2024

    Heg eind april
    Heg begin juli
    Heg eind april
    Heg begin juli
    Fruithaag begin juli

    Aanplant hagen en heggen perceel 2 in december 2023

    Heg en houtkant

    Heg en houtkant

    Heg en houtkant

    Rondom het weiland is een heg aangeplant met o.a. rode kornoelje, kardinaalsmuts, sleedoorn, zomereik, vuilboom en hondsroos. In de heg zijn bomen geplant: wilg, moerbei en linde. De houtkant bestaat uit els, berk, kornoelje, hazelaar, beuk, populier, sleedoorn, vuilboom en vlier.

    Fruit

    Heg en houtkant

    Heg en houtkant

    Aan de straatzijde en langs het pad naar het huis zijn fruithagen geplant met witte-, zwarte-, rode- en roze bessen. Appel-, peer en pruim, kastanje en boomhazelaar zijn in het plan toegevoegd.

    De aanplant aanpak

    Een belangrijke tip van voedselbosexpert Martin Crawford is om niet te veel verschillende soorten tegelijk te planten, maar te starten met inheemse productieve soorten. Soorten die goed bij je locatie (grondsoort en klimaat) passen. Begin met ongeveer 40-50 verschillende soorten en breid dit later uit naarmate je meer ervaring opdoet. Een tip die werkt omdat het microklimaat verandert naarmate je terrein meer begroeid raakt.  En omdat je je handen vol hebt aan de plantverzorging in de eerste jaren bij droogte en vorst.


    Aanplant verloop:

    • 2016: aanplant 100 m1 gemengde heg en 250 m2 houtkant perceel 1. Dank Lex, Giel, Wim en Bianca voor het helpen planten en Stichting Heg & Landschap voor het goede advies.
    • 2017-2022: jaarlijkse aanplant fruitbomen met struik- en kruidlaag.  Dank Giel en Truus.
    • 2018-2019 Aanplant 20 m1 gemengde heg en 50m1 roos-meidoornheg (dank aan Stichting Heg & Landschap en Yves Roches Foundation. Adam & Candice for helping me plant). Dank aan mijn broer en schoonzus voor hun plantdonatie uit hun tuin in het VK.
    • 2023-2024: aanplant 90m1 gemengde heg en 240m2 houtkant perceel 2,  40 m1 fruithaag, fruit- en notenbomen. (dank Hannie, Jules, Giel, Yvon, Karel, Janneke, Darna, Raf, Ine en Wim,  Ina en Andreas, Cato, Jojanne, Emma, Alma voor het helpen planten. Dank Ron voor het ontwerp en de gemeente Leudal voor de subsidie).
    • 2025: aanplant struik-, kruid en klimlaag,  fruit- en notenbomen. Dank Raf voor je plantendonatie en Raf en Daniela dank voor het helpen planten.


    Je leest dat we eerst de randen van een perceel hebben aangeplant: een gemengde heg met inheemse struiken en bomen. Zo zorg je voor beschutting tegen wind en voor biodiversiteit.  De 'plantcirkel' binnen een perceel wordt vervolgens jaarlijks uitgebreid, volgens het voedselbossysteem, met eetbare planten in meerdere lagen. 


    Wil je zelf ook volgens een voedselbossysteem aanplanten? Kom gerust eens kijken, we vertellen je graag over wat werkt en vooral ook wat niet, uit eigen ervaring. 

    Herkomst plantmateriaal

    We gebruiken het liefst lokaal (in Nederland en België) op de juiste grondsoort (Maan Zaad ligt op zandgrond) gekweekt biologisch plantgoed en starten met inheemse planten. 


    Waarom? 

    • Inheemse planten hebben zich bewezen in ons klimaat 
    • Inheemse planten zijn vertrouwd voor 'onze' diersoorten 
    • Biologische planten zijn niet verwend met groeistimulerende middelen 
    • Lokaal gekweekte planten werken het beste samen met de schimmels in onze bodem


    Wil je heggen en hagen aanplanten? Ga naar Stichting Heg & Landschap voor advies.


    Favoriete leveranciers van voedselbossoorten: 

    • Arborealis (Wilhelminaoord), 
    • Floris Natuurlijke Bomen (Den Dungen), 
    • De Cruydthoeck (Nijeberkoop), 
    • Jos Frijns en zonen (Margraten), 
    • Bois de Rode Bos (Sint Genesius Rode, België).

    BLIJF OP DE HOOGTE

    Blijf op de hoogte van de ontwikkelingen op het Maan-Zaad terrein. We informeren je graag.

    Copyright © 2025 Maan Zaad - Alle rechten voorbehouden

    handelsregister: 30224839

    Deze website maakt gebruik van cookies.

    We gebruiken cookies om websiteverkeer te analyseren en de ervaring op je website te optimaliseren. Als je het gebruik van cookies accepteert, worden je gegevens gecombineerd met de gegevens van alle andere gebruikers.

    AfwijzenAccepteren